علت خواب زیاد و درمان آن در طب سنتی
خواب یکی از نیاز های روز مره بدنانسان است. اختلالات خواب بسیار متفاوتند؛ اغلب افراد دچار کم خوابی و بد خوابی هستند. اما عده دیگری از افراد نیز وجود دارند که از اختلال پرخوابی و خواب زیاد رنج می برند! این افراد در اغلب ساعات روز یا خواب آلود هستند و یا در خواب به سر می برند. در ادامه قصد بررسی این اختلال و نحوه درمان آنرا داریم.
خواب یکی از مهم‌ترین مسائل در طب سنتی ایران است البته باید دانست که در مزاج سرد و تر افراد نیاز بیشتری به خواب دارند و همچنین در مزاج گرم و تر نیز به دلیل اینکه رطوبت مغز بیشتر است، افراد به خواب بیشتری نیاز دارند. خواب، انواع خستگی را از بین می‌برد و موادی که بیش از حد میل به تخلیه دارند را در بدن ذخیره می‌کند البته خوابیدن می‌تواند موجب دفع مواد زائد شود. دفع عرق بدن در زمان خواب فعال‌تر از زمان بیداری است و اگر کسی هنگام خواب بدون علت خارجی بسیار عرق می‌کند، نشانه آن است که بیش از حد غذا مصرف کرده و گرمی بدن او افزایش پیدا کرده است.
خواب سنگین خوابی است که پس از مصرف غذا و آرامش بعد از آن انجام شود که خوابیدن قبل از چنین آرامشی خوابی خوش و پیوسته نیست البته خوابیدن در هنگام روز می‌تواند موجب افزایش سردی و رطوبت بدن شود. به همین دلیل موجب تنبلی و کسل شدن افراد می‌شود. بهتر است افراد با طبیعت سرد و تر و سرد مزاج روزانه ۸ ساعت خواب داشته باشند همچنین افرادی که دارای طبیعت گرم و تر هستند روزانه به ۷ ساعت خواب نیاز دارند و افرادی که دارای طبیعت سرد و خشک هستند روزانه به ۶ ساعت خواب نیاز دارند و افرادی که گرم مزاج هستند نیز روزانه به ۶ ساعت خواب نیاز دارند.
علت خواب وجود رطوبت معتدل در مغز است که باعث بی‌حرکتی می‌شود. البته این بی‌حرکتی شامل ریه، قلب و سیستم گوارشی نمی‌شود. در خواب، حرارت غریزی به سمت باطن بدن می‌رود و در نتیجه ظاهر بدن سرد و باطن آن گرم می‌شود.خواب معتدل تمامی اعمال طبیعی شامل هضم، متابولیسم و دفع سموم را بهبودمی‌بخشد و موجب تجدید قوای اعضاء مختلف بدن از جمله مغز می‌شود.
درمان پرخوابی و خواب آلودگی
1. تشخیص دهید که آیا پرخواب هستید یا خیر؟
همه افراد همنگام برخاستن از خواب صبگاهی دچار مشکل می شوند؛ اما این عامل نمی تواند نشانه خوبی برای پر خوابی شما باشد! اصولا پر خوابی به معنی خواب بیش از حد نرمال بدن است. میزان خواب نرمال برای یک فرد بالغ در طول شبانه روز 11 ساعت می باشد و تجاوز از این مقدار نشان از ابتلا به پر خوابی است. استاندارد زمان خواب برای بزرگسالان چیزی حدود 6 تا 8 ساعت می باشد که در هر فردی ممکن است کمی بیشتر یا کمتر باشد.
2. با پزشک خود در این رابطه مشورت کنید.
تشخیص بیماری و اینکه خودتان متوجه شوید که بهبود حاصل کرده اید یا خیر بسیار مهم است.بعضی اوقات بعضی داروها باعث ایجاد خواب آلودگی می شوند که دکترتان به راحتی می تواند آن را تشخیص و دارو را برایتان عوض کند. مشکلات خواب می تواند بر اساس شرایط مختلف مثل افسردگی، اختلالات فصلی، مشکلات قلبی، سرطان، مشکلات تیروئید و… ایجاد شود.
- خواب زدگی یکی از حالت های پرخوابی است. تمایل به خوابیدن بیش از 7 تا 8 ساعت ممکن است به دلیل تغییرات شیفت کاری، اختلالات خواب، خواب پریدگی، سفر به کشوری دیگر و یا استفاده از داروهای خاص و یا بیماری های مربوط به روان باشد.بنابراین نداشتنخواب کافی و درست و حسابی که منجر به خواب زدگی شود باعث می شود که مدام خواب آلوده باشید.
برای مقابله با پرخوابی خودتان دست بکار شوید.
1. ساعت بدنتان را از نو تنظیم کنید.
می توانید هر شب راس ساعت مشخصی به تخت خواب بروید و صبح هم راس ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید. همیشه از ساعت زنگدار استفاده کنید تا بتوانید راس ساعت مطلوبتان بلند شوید.به این ترتیب بدنتان به طور طبیعی عادت خواهد کرد که راس ساعت مشخصی به طور اتوماتیک وار بیدار شود و در شب هم به خواب رود.
- حتی اگر احساس کردید که راس ساعت مشخص خوابیدن و بیدار شدن فایده ای ندارد اما شما باز هم به این روند ادامه دهید. شاید کمی زمان بر باشد تا بتوانید بر ضعفتان غلبه کنید اما مطمئن باشید بدنتان عادت خواهد کرد پس ادامه دهید.
- اگر شب گذشتهخواب خوبی نداشته اید اصلا نگران شب قبل نباشید. همیشه به فکر لذت بردن از خوابی باشید که امشب در پیش رو دارید.
2. به خودتان تلقین کنید که می توانید سر موقع از خواب بیدار شوید.
تلقین کردن و ایجاد آمادگی ذهنی از جمله بهترین روش های درمانی و مکمل در هر زمینه ای به شمار می آید. قبل از خوابیدن با خودتان شرط کنید که در فلان ساعت از روز مثلا راس ساعت 8 از خواب بیدار خواهید شد. این روش یکی از کار آمد ترین روش ها است؛ افراد زیادی وجود دارند که با استفاده از این روش ساعت خواب خود را تنظیم کرده اند.
- کمی با خودتان فکر کنید و دلیل پرخوابی تان را مرور کنید.آیا می خوابید که از مواجه شدن با ادامه روز فرار کرده باشید؟ اگر جواب بله است چه چیزی باعث شده که شما را وادار به خواب کند تا از انجام آن فرار کنید؟ سعی کنید زندگی را همانگونه که دوست دارید برای خودتان بسازید نه اینکه از ان فرار کنید.
- اگر با خودتان می گویید که من بیش از دیگران نیاز به خواب دارم فقط دنبال بهانه جویی هستید. شرایط روحیتان را آزمیش کنید و نگاهی به واقعیت های زندگیتان بیاندازید.ببینید آیا از کارتان متنفرید یا برای شانه خالی کردن از بعضی کارها می خوابید؟ اگر اینطور است به فکر حل مسئله باشید.
3. دلیلی برای بیدار شدن راس ساعتی مشخص پیدا کنید.
برنامه صبحگاهتان شامل بیدارشدن، لباس پوشیدن، صبحانه خوردن، مسواک زدن و در نهایت به بیرون خانه رفتن است. در این بین شاید ناهار درست کردن، هدایت بقیه افراد خانه(به خصوص بچه ها) و با عجله برداشتن وسایلی که برای کار یا دانشگاه نیاز دارید.اگر صبح وقت برای انجام کار مطلوبتان نداشته باشید،رغبت به بلند شدن در زمان مشخص نخواهید داشت. بنابراین سعی کنید برای کاری که از انجامش لذت می برید وقت بگذارید حتی اگر مجبور می شوید کمی زودتر از رختخواب جدا شوید.برای مثال ممکن است از خواندن و یا نوشتن در محله دلخواهتان لذت ببرید و یا شاید دوست دارید صبح هنگام پیاده روی کنید بنابراین تخصیص کارهای مورد علاقه به صبح هنگام می تواند باعث برانگیختن شما برای زودتر بلند شدن شود.
- برخی از انگیزه های منفی برای در رختخواب نماندن شامل این حقیقت می شود که افرادی که 9 تا 11 ساعت می خوابند تقریبا 38% احتمال ابتلا به بیماری های قلبی، افزایش سردرد در طول روز، درد ناحیه پشت، چاقی در آنها بیشتر می شود و همچنین مرگ زودرس در این افراد شایع تر است.
- سعی کنید برای خودتان حس عذاب وجدان درست کنید و زمان هایی که با خواب از دست داده اید را محاسبه کنید و تعداد کارهای مفیدی که درآن لحظات می توانستید انجام دهید را مرور کنید.
- اگر در طول روز احساس بی حالی و ضعف می کنید یکی از دلایل آن پرخوابی ست.
4. اگر قصد کم کردن ساعات خوابتان را دارید به مرور زمان این کار را بکنید.
اگر بدنتان را به خوابیدن روزی 11 ساعت عادت داده اید و الان قصد کم کردن آن را دارید به طور ناگهانی این کار را نکنید و هفتگی کمتر و کمترش کنید. برای مثال برای هفته اول نیم ساعت کافیست و هفته بعد زمان خوابتان را یک ساعت کمتر کنید و در عرض سه هفته زمان خوابتان را به 8 ساعت کاهش دهید. به این ترتیب خیلی راحتتر می توانید با برنامه خواب جدیدتان کنار بیاید تا اینکه یک دفعه آن را کم کنید.
5. از خودتان زیاد کار نکشید.
در زمان کارتان وقتی احساس کردید که دیگر کشش ندارید و خسته شده اید به خودتان استراحت دهید و به هوای تازه سری بزنید. هیچ گاه استرس را با خودتان به تخت خواب نبرید چرا که دلیلی بر پرخوابی خواهد بود.پس سعی کنید تا قبل از رفتن به تخت خواب استرس را تمام کنید و یا آن را موقع خواب فراموش کنید.
6. استراحت کوتاهی در طول روز داشته باشد.
خواب نیمروزی به شما کمک خواهد کرد که نفسی تازه کنید و برای ادامه روز انرژی بیشتری داشته باشید.قبل از ساعت 3 بعد از ظهر یک چرت 20 دقیقه ای داشته باشید.
7. هر روز کمی حمام آفتاب بگیرید.
حمام آفتاب به شما کمک خواهد کرد تا چرخه خوابتان را منظم کنید چرا که آفتاب به تنظیم ساعت بدن کمک می کند.
8. ورزش فراموشتان نشود.
ورزش نه تنها برای سلامت بدن خوب است بلکه تحقیقات نشان می دهد که ورزش به تنظیم ساعت بدن کمک بسزایی می کند و خلق و خو را بهتر می کند و انرژی بدن را ارتقا می دهد و دلیلی برکمتر خوابیدن هم می باشد.
- سعی کنید نزدیک به ساعت خوابتان ورزش نکنید.چرا که اینکار باعث می شود که به راحتی نتوانید به خواب بروید از آنجا که بدنتان پر انرژی شده است.
زمانی که از خواب بیدار شدید سعی کنید:
1. حمام آب سرد بگیرید.
اینکار به کلی، خواب را از وجودتان خارج می کند. اگر هم زیاد با آب سر میانه ی خوبی ندارید می توانید چند مشت آب سرد به صورتتان بپاشید.
2. صبحانه سبک و پر انرژی بخورید.
مصرف مقدار زیادی چربی، شکر، کربوهیدرات ها، کالری و… در ابتدای روز نه تنها سلامت شما را به خطر می اندازد بلکه به شما احساس خستگی و بی حال می دهد و سبب می شود مدام احساس خواب آلودگی کنید.
روش هایی برای درمان خواب آلودگی
روغن‌های معطر:
مقداری روغن اکالیپتوس، نعناع، وانیل یا اسطوخودوس به آب وان بیافزایید و سپس حمام کنید. عطر این گیاهان آرامبخش است و سبب رفع خستگی می‌شود و میزان جذب اکسیژن را در بدن افزایش می‌دهند و در نتیجه جریان خون در کل بدن بهبود می‌یابد. این عطرها با از بین بردن خستگی و استرس، باعث شادابی ذهن و بدن می‌شوند. از این روغن‌ها می‌توان برای ماساژ بدن نیز استفاده کرد.
یوگا:
یک ورزش ذهنی و جسمی است که هدفش ایجاد هماهنگی احساسات، بدن و ذهن است. یوگا شامل حرکات و تمرینات زیادی است که به قدرت بدنی نیاز دارد و البته بعضی از حرکات آن نیز فقط به تمرکز نیاز دارد. علاوه بر این یوگا بر نظم تنفس تکیه دارد و مشکلات تنفسی را اصلاح می‌کند. در نتیجه سطح اکسیژن بدن افزایش می‌یابد و همراه آن شادابی نیز افزایش می‌یابد. «واجراسانا»، «انلوم ویلوم»، «تاداسانا»، «آدرا چاکراسانا» مثال‌هایی از تمرینات یوگا هستند که به کاهش خستگی بدن کمک می‌کنند. گذشته از یوگا، انجام حرکات ورزشی سبک و متوسط سبب تولید هورمون‌هایی در بدن می‌شود که سطح انرژی را افزایش می‌دهند. به همین دلیل انجام ورزش روزانه اکیداً توصیه می‌شود.
قهوه:
کسانی که تا دیروقت کار می‌کنند می‌توانند بین کار فنجانی قهوه بنوشند. زیرا قهوه حاوی کافئین استوموجب تحریک مغز و افزایش هوشیاری و رفع خواب آلودگی می‌شود. اما فقط یک فنجان قهوه کافی است تا خستگی رفع شود و نیاز نیست لیوان پشت لیوان پر و خالی شود. زیرا مصرف بیش از اندازه قهوه باعث کم آبی بدن و درنتیجه افزایش احساس خستگی می‌شود.
چای و دمنوش:
چای حاوی فلاونوئید است که یک آنتی اکسیدان قوی است. یک فنجان چای خواب آلودگی و سردرد را در عرض چند دقیقه رفع می‌کند و فرد را برای کار آماده می‌سازد. چای سیاه، چای سبز، دمنوش علفِ لیمو یا دمنوش لیمو نمونه‌هایی از چای هستند که برای رفع خستگی مفید هستند. دمنوش بابونه و ریشه‌ی سنبل‌الطیب نیز خواص آرامبخش دارد و خواب را افزایش می‌دهد. در مواردی که خستگی آنقدر شدید است که خواب به چشم‌تان نمی‌آید این دمنوش بسیار مفید است.
پر خوابی٬ خواب٬ خواب راحت٬ خواب زیاد٬ درمان پر خوابی٬ درمان پر خوابی با گیاهان دارویی٬ درمان پر خوابی در طب سنتی٬ درمان پر خوابی و خستگی٬ درمان پر خوابی و کسلی٬ درمان پرخوابی با حجامت٬ درمان خانگی پر خوابی٬ علت پر خوابی و خستگی٬ علل پر خوابی٬ علل پر خوابی چیست٬ علل پر خوابی در طب سنتی٬ علل پر خوابی روز٬ علل پر خوابی و بیحالی٬ غلل پر خوابی زیاد