انواع مشک:
١) مشک حیوانی:
مشک در اصطلاح کلی به ماده ای گفته میشه که در غده یا کیسه ی جنس نر بعضی حیوانات نظیر آهوی مشک- musk deer-، موش آبی و اردک استرالیایی قرار داره که بویی معطر و نافذ و سنگین ایجاد میکنه و در بیس نت یک عطر قرار میگیره.
اما آیا هنوز هم در عطرسازی شاهدش هستیم؟ مسلما خیر. هر کیلو مشک آهوی ختن گاه تا حدود ۶٠ هزاردلار ارزش مالی داره که در نتیجه بیشتر شبیه به شوخی هستش که در عطرها شاهد اون باشیم. ضمن اینکه بخاطر اینکه آهوی ختن گونه ای در معرض انقراضه پس ایفرا – IFRA – اجازه استفاده از اون رو نخواهد داد.
تشریح بوی مشک ختن اینگونه ست:
شیرین. اورینتال. بالزامیک. حیوانی. غلیظ. قوی. تا حدی پودری
٢) گیاهی یا فلاوری:
الف- گیاهانی نظیر سنبل ختایی ، سنبل وحشی، کرفس وحشی و نظایر اونها خواص درمانی مختلفی دارن. نظیر استفاده در درمان اختلالات منس و همچنین ضد اسپاسم عضلانی هستن. بعدها ریشه این گیاهان رو تقطیر کردن و یا تحت فشار co2 اسانسش رو تهیه کردن. افشره ای حاصل شد که بویی نظیر مشک داشت. این بو خودش کاملا یکعطر هستش که با بویی تقریباآروماتیک و چوبی و خاکی شروع میشه و خیلی زود بوی شیرین و پودری میگیره.
مشک در ادکلن آمواژ لیریک از این نوع هستش و همچنین در مونا دی اوریو ماسک و فرنچ لاور فردریک مال و رویال عود کرید.
ب- عصاره ی دانه ی گیاهی از خانواده پنیرکیان هستش که بویی کپک گرفته، شیرین، قدیمی، کهنه، حیوانی ، گرم و کدر بسیار با کیفیت و عالی داره. که رایحه ش تمیز نیست.گران هستش و پخش بوی خوبی هم داره.
رفرنس این بو : ماسک کوبلای خان از سرج لوتنس
٣) مشک سنتتیک:
این مشک رو خب در محیط آزمایشگاه تولید میکنن. سه دسته داره. شامل نیترو. پلی سایکلیک و ماکروسایکلیک. اولی و دومی استفاده نمیشن یا ممنوع شدن. و ناچارا باید ماکرولیک استفاده بشه. مشکل اما اینجاست که کمتر از نیمی از مردم توانایی تشخیص مشک ماکرولیک رو دارن. برای همین عطارها مجبورا از ترکیبی از این مشک ها با مشک های فلاوری استقاده کنن. در توصیف بوش میشه گفت:
شفاف. تمیز. شیرین. میلکی یا خامه ای . سبک. لایت و روشن و تا حدی پودری .
نمیشه یه رفرنس براشون معرفی کرد. چرا که عطارها معمولا ترکیبی از مشک سنتتیک و فلاوری رو با هم استفاده میکنن و وجه های مختلفی از اون رو به نمایش میزارن. سر آمدشون: سیلور ماسک نازومتو هستش که کاملا حس روشن و نرم اما فلزی و سبکی داره . پیور دیستنس وایت همچنین از بهترین نمونه های مشک سنتتیک در دنیاست. که رزی و چوبیه. جادور وویل از دیور هم از نمونه های موفق مشک سنتتیک بشمار میره.
بنده شخصا تقسیم بندی مشک رو قبول ندارم . تقسیم بندی مشک در کتب مختلف اینگونه ست: مشک سیاه. مشک سفید (که دیدم تمیز هم میگن).
مشک سیاه رو همون مشک حیوانی و مثلا مشک ختن میدونن. و به مشک سنتتیک هم مشک سفید میگن. اما این اشتباهه. تعریف واژه ی سفید در زبان تخصصی عطرسازی مشخصه. بلانش یا وایت یا سفید در عطرسازی اشاره به وایت فلاور یا گاها صابونی و آلدهیدی داره. برای اصطلاح تمیز در عطرسازی از واژه ی وایت استفاده نمیشه. بلکه از کلین clean استفاده میشه. پس اصطلاح وایت ماسک برای مشک سنتتیک غلطه . به نظرم باید مشک گروه اول رو مشک حیوانی نامید. مشک سنتتیک رو مشک سیلور(که اشاره ای به فلزی بودن طعم، صنعتی بودن و روشن و لایت بودنش داره) نامید. و مشک حاصل از سنبل وحشی یا کرفس وحشی رو مشک سفید نامید. و امبرته هم مشخصه و به مشک پنیرکی ارجاع داره.
لینکای مرتبط:
منبع:ایکاروس از انجمن عطر ایران